Osmansko carstvo je ušlo u Prvi svjetski rat 29. oktobra 1914. godine. Indijska divizija koja je pripadala Britanskom carstvu, 16. oktobra 1914. godine krenula je iz luke Bombaj u Indiji, koja je u to vrijeme bila engleska kolonija, ka Iraku na svoj „Pohod na Mezopotamiju“. Cilj su im bila nalazišta nafte i zemnog gasa na obalama Basre u Iranu.
Osmansko carstvo je ušlo u Prvi svjetski rat 29. oktobra 1914. godine. Indijska divizija koja je pripadala Britanskom carstvu, 16. oktobra 1914. godine krenula je iz luke Bombaj u Indiji, koja je u to vrijeme bila engleska kolonija, ka Iraku na svoj „Pohod na Mezopotamiju“. Cilj su im bila nalazišta nafte i zemnog gasa na obalama Basre u Iranu.
Enver Paša, osmanski ministar rata i zamjenik glavnokomandujućeg, postavio je pukovnika Sulejmana Askerija na čelo snaga u Iraku.
Od Sulejmana Askerija, koji je bio jedan od osnivača osmanske tajne službe pod nazivom Teškilat-i Mahsusa, očekivalo se da ojača liniju odbrane organizirajući lokalna nomadska plemena u Iraku kao što je to učinio i u Libiji. Međutim, napad na engleske položaje, kojeg je 12. aprila 1915. godine pokrenuo pukovnik Sulejman Askeri, bio je bezuspješan. Askeri koji nije mogao da podnese ovaj poraz izvršio je samoubistvo. Osmanske jedinice su se povukle nazad prema Nasiriji.
Nakon smrti Sulejmana Askerija, komandu je preuzeo brigadir Nurettin Bey (Nurettin Ibrahim Konyar) koji će kasnije odigrati važnu ulogu u Oslobodilačkom ratu. 19. maja 1915. godine u Bagdad je stigao brigadir Nurettin Bey, poznat pod nadimkom „bradati Nurettin“ koji je bio postavljen na mjesto glavnog komandanta snaga u Iraku.
Engleske snage su pojačale svoje jedinice, tako da se u tom području formirao korpus. Na čelu engleskih jedinica bio je armijski general John Nixon. Nixon je na mjesto komandanta 6. Indijske divizije engleske vojske postavio generala Charles Vere Ferrers Townshenda. Townshend je dobio naređenje da prati povlačenje osmanskih jedinica i da ukoliko bude moguće zauzme Bagdad.
Brigadir Nurettin Bey je znao da ima nedovoljan broj organiziranih vojnih jedinica. Taktičkim bitkama koje su usporavale napredak Engleza, kontrolirano je povukao svoje vojnike prema Bagdadu. Amara je prešla u ruke Engleza u junu mjesecu, a Nasirija u julu. Osmanlije koji su se povukli bez žrtava, formirali su novu liniju odbrane svjeverno od Kut el-Amare.
Operacija Engleza postajala je sve ozbiljniji problem kako za Osmanlije, tako i za njihove saveznike Nijemce. Ministar rata, Enver Paša, pojačao je snage u Iraku i Iranu i sakupio ih pod nazivom 6. Armija, na čije čelo je postavio 72 godišnjeg njemačkog maršala Volmar von der Goltza. Englezi su 27. aprila 1915. godine napali liniju odbrane koju je Nurettin Bey formirao na sjeveru Kut el-Amare. Nakon borbe koja je trajala dva dana, Englezi su uspjeli zauzeti Kut el-Amaru. General Townshend je ovu tačku postavio kao ključnu tačku u operaciji usmjerenoj ka zauzimanju Bagdada. Iskopani su rovovi, izgrađeni su visoki zakloni i postavljeno je teško naoružanje.
Brigadir Nurettin Bey povukao je svoje vojnike južno od Bagdada, u mjesto pod nazivom Selmanpak kojeg je odredio kao zadnju liniju odbrane. Naredbom Enver Paše, Nurettin Beyu se 15. novembra uz pratnju dvije divizije pridružio brigadir Halil Bey, komandant desnog krila 3. Armije iz istočne Anadolije. Brigadir Halil Bey bio godinu dana mlađi amidža Enver Paše.
22. novembra 1915. godine engleski general Townshend izdao je naredbu za napad. Nakon snažne borbe koja je trajala cijeli dan, Englezi nisu uspjeli napredovati, tako da su se počeli povlačiti.
Osmanske snage su pratile engleske vojnike koji su bježali. Konjičke jedinice Nurettin Paše su često napadale neprijateljske jedinice koje su se povlačile. Townshend je izlaz našao u utočištu u Kut el-Amari. Engleski general je smatrao da će pomoću zaliha hrane i municije moći izdržati još dva mjeseca. Smatrao je da će zahvaljujući pomoći koja će u međuvremenu doći iz Basre ponovo napasti Bagdad. Međutim, stvari se nisu odvijale onako kako je zamislio.
Engleske jedinice su stigle u Kut el-Amaru 3. novembra. Osmanska vojska je opkolila 6. indijsku diviziju koja je nastojala da ojača svoje položaje u gradu. Brigadir Nurettin Bey je poslao poruku generalu Townshendu u kojoj je od njega tražio da se preda. Engleski komandant je odbio ovaj zahtjev. U međuvremenu, Goltz koji je 7. decembra stigao u Bagdad, otišao je u Kut el-Amaru kako bi stekao uvid u situaciju na terenu.
Brigadir Nurettin Bey se usprotivio kada je čuo da je maršal Goltz postavljen na čelo 6. Armije. Nurettin Bey koji je smatrao da jedan komandant nemusliman neće ostaviti dobar utisak na muslimansko stanovništvo toga područja, poslao je obavijestio u Istanbul u kojoj navodi kako osmanski oficiri imaju dovoljno znanja i iskustva da izađu na kraj sa Englezima.
Nurettin Bey se nije slagao sa Goltzom ni kad su u pitanju ratni planovi. Nurettin Bey je želio da odmah krenu u napad i da konačno poraze Engleze koji su bili u Kut el-Amari. Goltz je pak smatrao da bi bilo pogrešno krenuti u takvu akciju prije nego dođe pojačanje. Napad koji je izvršen naredbom Nurettin Beya osujećen je od strane engleskih snaga koje su se nalazile u Kut el-Amari. Osmanska vojska je pretrpjela velike gubitke. Nakon toga Goltz je komandu nad Tigris Grupom 6. Armije oduzeo od Nurettin Beya i predao je Halil Paši.
Halil Bey je sa jedne strane trebao da pod opsadom drži jedinice generala Townshenda, a sa druge strane da se bori protiv snaga koje su pristizale u pomoć iz Basre.
Osmanska vojska koja je opkolila Kut, iskopala je sigurne rovove oko grada. Postavljene su i barikade za snage koje su trebale doći riječnim putem.
Engleski komandant koji je bio na čelu Pohoda na Mezopotamiju, armijski general Nixon, poslao je 19 hiljada vojnika na čijem čelu se nalazio general Fenton John Aylmer kako bi pomogli jedinicama opkoljenim u Kutu. General Aylmer je u od januara do marta 1916. godine nekoliko puta pokušao probiti osmanske linije. Međutim, snage Aylmera koje su pretrpjele velike gubitke počele su se povlačiti nazad. Nakon ovog neuspjeha, armijski general Nixon smjenjen je sa mjesta komandanta Pohoda na Mezopotamiju, a na njegovo mjesto je postavljen armijski general Percy Lake.
Vojnici su većinu vremena bili pod užarenim suncem. Kako se područje na kojem se odvijala operacija nalazilo između rijeka Eufrat i Tigris, močvare, trskare i česte poplave su usporavale napredovanje vojnih snaga. Zbog močvara i komaraca bolest je harala ovim područjem. Zarazne bolesti kao što je tifus bile su zajednički neprijatelj obje strane. Komandant 6. Armije osmanske vojske se također zarazio tifusom i umro je u Bagdadu u 72. godini života. Halil Bey koji je tada imao tek 33 godine, jedno vrijeme je bio vršilac dužnosti komandanta, a 22. aprila 1916. godine stigla je naredba u kojoj je unaprijeđen u čin brigadnog generala, te je postavljen na mjesto komandanta 6. Armije i na mjesto namjesnika Iraka.
Nurettin Bey je jednom, a Halil Paša dva puta poslao pismo u kojem je od opkoljenog generala Townshenda tražio da se preda. Engleski general je svaki put odrično odgovarao. General Townshend koji je počeo gubiti nadu i čiji su vojnici slabili zbog gladi i bolesti, ponudio je Halil Paši nešto sasvim drugačije. Engleski general koji nije želio pasti u ropstvo, tražio je da bude pušten na slobodu, pod uslovom da više ne ratuje protiv Osmanlija, ponudio je da preda svo oružje koje posjeduje, a Halil Paši lično je ponudio ček od milion funti. Halil paša je odbio Townshenda rekavši da mora pasti u ropstvo nakon toliko borbe, također mu je rekao kako mu englesko oružje ništa neće koristiti, te kako je njegovu ponudu od milion funti shvatio kao šalu.
Nakon što je odbijen njihov prvi prijedlog, Englezi su ponudili novi. Pažnju privlači jedna od osoba koje su dostavile pismo u kojoj je bila druga ponuda. Bio je to poznati engleski špijun Thomas Edward Lawrens, poznatiji kao Lawrens od Arabije koji je podsticao Arape na pobunu protiv Osmanskog carstva. Englezi su shvatili da je Halil Paši zasmetala novčana ponuda koju su poslali, pa su nastojali da isprave situaciju. Prema novoj ponudi, novac u iznosi od 2 miliona funti trebao je otići u ruke Osmanske države. Ostali zahtjevi bili su isti.
Posljednji pokušaj da se pomogne Englezima koji su bili opkoljeni u Kut el-Amari bio je parni brod pod imenom Julnar. Kao posljedica osmanske paljbe, ovaj brod sa 270 tona hrane i municije nasukao se na obalu. „Sam došao“ bio je naziv koji su turski vojnici dali ovom brodu koji je stigao na svoj cilj sa hranom i municijom u količini dovoljnoj da Townshend izdrži još dva mjeseca. Brod u ispravnom stanju, sa tri automatske puške pridružio se transportnoj floti osmanske vojske.
KEnglezi koji su u Kut el-Amari imali velike probleme sa hranom, klali su konje i magarce i na taj način pokušavali da riješe probleme sa nedostatkom hrane
Pored gladi i bolesti, postepeno su nestajale i engleske zalihe municije. Townshend je uništio preostalo oružje i municiju i predao se 29. aprila 1916. godine zajedno sa 13 hiljada 309 vojnika od kojih je bilo 6 generala 476 oficira. Ovo je bilo najbrojnija vojna snaga koja se predala nakon dugo vremena. Halil Paša je generalu Townshendu vratio njegov pištolj i mač i rekao mu kako on nije zarobljenik, nego sultanov gost.
Zarobljeni vojnici poslani su u različite gradove u Halepu i Anadoliji. Nakon opsade koja je trajala 147 dana, general Townshend i njegovi štabni oficiri odvedeni su u Istanbul. Iz Bagdada su za 22 dana dovedeni u Istanbul. Townshend je ostao u zarobljeništvu na Hejbeliadi i Bujukadi 2,5 godine, sve do novembra 1918. godine, kada je završen Prvi svjetski rat. Enver Paša je lijepo dočekao Townshenda, potrudio se da njego zarobljeništvo prođe u duhu lijepog gostoprimstva. Bio je pod policijskom pratnjom, ali se ipak mogao slobodno kretati. Pri kraju Prvog svjetskog rata, Townshend kao najveći činovnik engleske vojske koji se u to vrijeme nalazio u Istanbulu, učestvovao je u Primirju iz Mudrosa. Kada se 1919. godine vratio u London, u luci ga nije dočekao niko osim supruge Alice, kćerke Audrey i psa Spota. Nakon povratka, engleska vojska mu je jasno stavila do znanja da mu neće dati novo zaduženje. Opsada Kut el-Amare bila je i kraj karijere za Townshenda.